Oszczędzanie w PPK – nie tylko dla osób zatrudnionych na etacie

ciekawostki prawne

W PPK oszczędzać mogą nie tylko osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, ale także na przykład zleceniobiorcy czy chałupnicy (osoby wykonujące pracę nakładczą). Warto o tym wiedzieć, ponieważ nie zawsze mamy możliwość pracy na etacie.

Pracownicze Plany Kapitałowe to program powszechny. Uczestniczyć w nim mogą wszystkie osoby zatrudnione, w rozumieniu ustawy o PPK (art. 2 ust. 1 pkt 18), pod warunkiem, że nie złożą deklaracji o niedokonywaniu wpłat do PPK i spełniają dodatkowe warunki dotyczące wieku i stażu. Chodzi o to, że pracodawca nie może zapisać do PPK osób, które mają ukończone 70 lat. A te, które skończyły 55 lat, może zapisać tylko, gdy złożą wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK.

Co do zasady też każda osoba zapisywana do PPK powinna mieć co najmniej 3-miesięczny (90 dni) okres zatrudnienia u pracodawcy, który zgłasza ją do tego programu (ten warunek nie dotyczy jednak osób, które były zatrudnione u pracodawcy w dniu objęcia go przepisami ustawy o PPK).

Osoba zatrudniona – definicja prawna

Przez osoby zatrudnione – zgodnie z art. 2 ust.1 pkt 18 ustawy o PPK – należy rozumieć osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z niżej wymienionych tytułów w RP w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli:
a) pracowników w rozumieniu kodeksu pracy – wyjątkiem są pracownicy przebywający na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz młodociani,
b) osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia,
c) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych,
d) osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
e) członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji,
f) osoby wskazane w lit. a-d, przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Umowy o prowadzenie PPK nie można zatem zawrzeć np. dla osób, które:

  • są zatrudnione na umowie zlecenia, ale z tytułu tej umowy podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowych bądź
  • podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ale z innego tytułu niż te wymienione w definicji osoby zatrudnionej

Zwolnienie lekarskie i urlop macierzyński – co w ich przypadku z PPK?

Osobami zatrudnionymi są także m.in. osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim, świadczeniu rehabilitacyjnym, na urlopie macierzyńskim (rodzicielskim, ojcowskim, adopcyjnym) czy urlopie wychowawczym. Oznacza to więc, że i te osoby pracodawca powinien zapisać do PPK, choć od wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby, zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego nie będzie naliczał wpłat do PPK. Wynika to z definicji wynagrodzenia, zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 40 ustawy o PPK.

Wpłaty do PPK, za uczestnika PPK, są obliczane i pobierane tylko od jego wynagrodzenia rozumianego jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy (tzw. trzydziestokrotność), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Urlop bezpłatny a Pracownicze Plany Kapitałowe

W przypadku osób przebywających na urlopie bezpłatnym, możliwość zapisania ich do PPK zależy od tego, czy w miesiącu, w którym umowa o prowadzenie PPK dla tego pracownika powinna być zawarta, pracownik ten otrzymał ze stosunku pracy przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Tylko bowiem w takim przypadku pracownik ten spełniać będzie w danym miesiącu definicję osoby zatrudnionej.

Jeżeli zatem w planowanym dniu zawarcia dla tego pracownika przez pracodawcę umowy o prowadzenie PPK (np. 10 sierpnia) pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym, ale w miesiącu obejmującym ten dzień (czyli w sierpniu) pracownik uzyskał ze stosunku pracy przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, pracodawca może zawrzeć umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz tego pracownika. Fakt, że tego pracownika fizycznie nie ma w takim dniu w pracy nie ma żadnego znaczenia.

(mj)